LƯỢC SỬ TRƯỜNG MINH VIỄN VÀ GIOAN TẨY GIẢ TẠI VIỆT NAM

Người dịch: Tiểu đệ Mẫn Đường, CSJB

Mùa thu năm 1957, đức hồng y Vu Bân, linh mục Gioan Ngưu, và linh mục người Bỉ Lôi Chấn Viễn đều đang bị cầm chân tại Sài Gòn Việt Nam, và cũng rất quan tâm đến những chuyển biến của thế cục xã hội quốc tế sau thế chiến thứ hai. Nhận thấy công việc quan trọng nhất là nối kết văn hóa đông tây, bèn phát động thành lập “Hiệp Hội Thái Bình Dương Tự Do”, mở ra sự nghiệp truyền thông văn hóa tin tức báo chí, thành lập thông tấn xã Thái Bình Dương Tự Do, xuất bản nguyệt san Thái Bình Dương Tự Do,… sau đó, còn phối hợp với các nhân sĩ và lãnh đạo Hoa kiều đương địa, lại xét thấy chúng kiều bào ở nước ngoài rất đông, nên rất tích cực mở rộng nên giáo dục cho các Hoa kiều, Hoa di. Tại Việt Nam trong một thời gian dài, tiếng Pháp là ngôn ngữ nước ngoài chủ yếu. Vậy nên đã đặc biệt thành lập “Trường Anh Ngữ Thái Bình Dương Tự Do” tại Sài Gòn Việt Nam, để thúc đẩy giáo dục Anh ngữ, bồi dưỡng những nhân tài Anh ngữ Việt Hoa. Sự kiện này đã khơi dậy nên một phong trào học Anh ngữ ở Việt Nam, gây nên tình trạng quá tải, khiến cho nhà trường phải mở thêm lớp vào ban đêm. Đến năm 1965, do tình hình chiến tranh tại Việt Nam, tình hình trị an của Sài Gòn rối loạn khác thường, các lớp buổi tối buộc phải tạm dừng. Khi này, trường đã đổi tên thành “Trường Trung Học Anh Ngữ Gioan Tẩy Giả”, và đã đóng góp không nhỏ trong việc đào tạo nhân tài Anh ngữ cho xã hội đương thời.

Từ năm 1959, nhằm tiếp tục phát triển giáo dục Hoa ngữ, tại đường Nguyễn Trí Phương – Chợ Lớn, lại thành lập thêm “Trường Trung Học Phổ Thông Thái Bình Dương Tự Do“, do linh mục người Việt là Nguyễn Xuân Hỷ làm hiệu trưởng pháp lý, còn linh mục Trương Tất Cương – du học Tây Ban Nha – làm hiệu trưởng hành chính. Năm 1961, linh mục Trương đi công vụ sang Canada, ông Ôn Thiên Tích tiếp nhận chức hiệu trưởng. Từ tháng 4 năm 1963, Hiệp hội Thái Bình Dương Tự Do đã giao Trường Anh ngữ và Trường Trung học phổ thông Thái Bình Dương Tự Do  cho Hội Dòng Tiểu Đệ Thánh Gioan Tẩy Giả đảm trách điều hành. Hội Dòng này đã phái hai tu sĩ là linh mục Lâm Như Hào và tu huynh Lương Học Tăng sang Việt Nam tiếp quản. Do phải điều chỉnh theo hệ thống giáo dục, học viện lại được đổi tên thành “Trường Trung Học Anh Văn Gioan Tẩy Giả“, linh mục Lâm Như Hào làm hiệu trưởng, tu huynh Lương Học Tăng làm phó hiệu trưởng kiêm chủ tịch hội đồng quản trị. Trường Trung học Thái Bình Dương được đổi tên thành “Trường Trung học Minh Viễn“, mời linh mục Trịnh Hồng Chí – du học Pháp – làm hiệu trưởng, tu huynh Lương Học Tăng làm phó hiệu trưởng kiêm chủ tịch hội đồng quản trị. Năm 1965, do hiệu trưởng Trường Trung học Anh Ngữ Gioan Tẩy Giả rời nhiệm sở, đã mời linh mục Trương Chí Nhân – du học Pháp – tiếp nhận vị trí hiệu trưởng. Cùng năm đó, tu huynh Vương Quốc Bá từ Đài Loan sang Việt Nam đảm nhận chức phó hiệu trưởng kiêm chủ tịch hội đồng quản trị Trường Minh Viễn, còn tu huynh Lương Học Tăng phụ trách toàn diện việc phát triển giáo dục của cả hai trường. Cho đến ngày 30 tháng 4 năm 1975, cả hai trường đã trải qua gần 20 năm kể từ khi thành lập, liên tục phát triển mạnh mẽ. Hai trường có tổng số học sinh bậc trung học cơ sở và trung học phổ thông hơn 6.000 em, với 240 giáo viên và nhân viên, mỗi khóa tốt nghiệp gần 1.000 học sinh, Trong 20 năm đã có hơn 10.000 học sinh tốt nghiệp, trở thành cơ sở giáo dục tốt nhất trong hệ thống trường học người Hoa tại toàn Việt Nam. Điều này chứng minh rằng Giáo hội Công giáo đã tích cực phát huy văn hóa ngôn ngữ Trung Hoa, mở rộng giáo dục ra hải ngoại, trong quá khứ đã phục vụ rất nhiều cho giáo dục kiều bào tại Việt Nam, góp phần phục vụ cho quê hương tổ quốc.

Lương Học Tăng tại New York, Mỹ, tháng 4 năm 1994

簡介在越南耀漢鳴遠兩所高級中學之前身

梁學曾於美國紐約    一九九四年四月

一九五七年秋,于斌樞機主教、牛若望副主教、比籍雷震遠神父,適時滯留越南西貢,關心二次大戰後,國際社會局勢之轉變。認為首要的工作,是溝通東西文化,乃發起創辦《自由太平洋協會》,興辦新聞文化傳播事業,成立自由太平洋通訊社,發行越華日報,出版自由太平洋月刊……等。繼之會同當地僑領賢達,有鑒於海外僑胞眾多,極需發展華僑華裔教育。在越南長久以來,外語是以法文為主。於是特在越南西貢開創《自由太平洋英文書院》,以推展英文教育,栽培越華英語人才,一時在越又掀起大家學英語風氣,造成人滿之患,使書院又增開夜校,直迄一九六五年因越戰,西貢治安異常紊亂,夜校停辦。是時書院已更名《耀漢英文高級中學》。對時下為社會造就之英語人才已貢獻不淺。

一九五九年起,再為發展中文教育,於堤岸阮智芳街,又創辦《自由太平洋高級中學》,由越籍阮春禧神父任立案校長,留學西班牙之張必剛神父任行政校長。一九六一年,張神父因公赴加拿大,溫天錫先生接任校長。一九六三年四月起,自由太平洋協會,將自由太平洋英文書院,及中學交由中國天主教耀漢會主辦,派遣會士林如豪、梁學曾修士赴越接辦。因學制問題須加調整,書院乃更名──耀漢英文高級中學,林如豪任校長,校董梁學曾修士兼副校長。太平洋高級中學更名為──鳴遠高級中學,請留法之鄭鴻志神父任校長,校董梁學曾兼副校長。一九六五年因耀漢英文高級中學校長離職,聘請留法張志仁神父接任校長。是年校董王國伯修士,由台灣赴越南開始兼任鳴遠副校長,梁學曾修士專兼顧兩校教育事業之發展。迄一九七五年四月三十日,兩校由初創近二十年之歷程,一直是在蓬勃的發展中。兩校高中初中學生數達六千餘名,教師職員工兩百四十位,每屆畢業生近千名,二十年間畢業生逾萬名,為全越華校之最高學府。這可說明天主教會,為發揚中華語文文化,向海外興辦教育,過去在越南服務華僑教育,對祖國之貢獻!

梁學曾於美國紐約    一九九四年四月